Kolka jelitowa to problem, z którym mogą mieć do czynienia zarówno niemowlęta, dzieci, jak i osoby dorosłe. Jest to gwałtowny i bardzo silny ból, który jest spowodowany skurczem mięśni gładkich jelita. Jej przyczyny mogą być różnorodne, a pomóc może, np. ułożenie się w pozycji z podkurczonymi nogami.

Przyczyny kolki jelitowej

Jak już było wcześniej wspomniane, kolka jelitowa powstaje w związku ze skurczem mięśni gładkich jelita. Jednak najczęściej spowodowana jest rozdęciem jelita przez gazy, na co mięśnie gładkie odpowiadają bolesnym skurczem. Inna przyczyna związana jest z naciąganiem krezki jelita, czyli blaszki otrzewnej, do której przymocowane są jelita. Do takiego naciągania może dojść w wyniku, np. intensywnego wysiłku fizycznego i wtedy ból pojawia się bardzo często po lewej stronie jamy brzusznej.

Przyczyną kolki u noworodków i niemowląt jest także nieprawidłowa technika karmienia albo karmienie dziecka w jakiejś nerwowej atmosferze czy też w obecności bodźców, które będą rozpraszały dziecko, np. włączony telewizor. Poprzez to dziecko staje się niespokojne, ale też zaczyna płakać i w związku z tym będzie połykało duże ilości powietrza. Ponad to niektórzy uważają, że kolka u niemowląt może mieć podłoże psychogenne, czyli wychowywanie dzieci w nerwowej atmosferze czy też przenoszenie się niepokoju rodziców na dziecko.

Inne przyczyny kolki jelitowej to:

  • zaparcia;
  • niedrożność jelita;
  • alergia pokarmowa;
  • zespół jelita drażliwego;
  • zaleganie ciała obcego w przewodzie pokarmowym;
  • spożywanie ciężkostrawnych oraz rozdymających potraw, czyli napojów gazowanych, roślin strączkowych albo smażonych i tłustych potraw;
  • nietolerancja pokarmowa, np. nietolerancja laktozy;
  • niedojrzałość czynności trawiennej przewodu pokarmowego oraz niedobór jego flory fizjologicznej, a także układu nerwowego, a są to główne przyczyny kolki u noworodków i niemowląt;
  • łykanie dużej ilości powietrza podczas jedzenia, np. w związku rozmawianiem podczas jedzenia czy też popijaniem w trakcie jedzenia;
  • refluks żołądkowo – przełykowy;
  • zaburzenia ukrwienia jelit wskutek różnych chorób, np. uchyłkowatość jelit, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Objawy kolki jelitowej

Charakterystycznym objawem kolki jest silny ból, który ma charakter skurczowy lub kłujący  i nachodzi falami. Bardzo często o niektórych osób pojawia się również uczucie rozpierania w jelitach. Co do lokalizacji bólu, to może ona być zmienna, ponieważ te skurcze mogą się przenosić na kolejne odcinki jelit. Jest to bardzo silny ból, który często utrudnia normalne funkcjonowanie w ciągu dnia. Objawy, które mogą towarzyszyć kolce jelitowej, to:

  • nadmierne oddawanie gazów,
  • nudności,
  • wzdęcia.

Aby złagodzić napady kolki jelitowej, najlepiej pochylić się do przodu albo położyć się, podkurczając nogi.

Natomiast kolka jelitowa u noworodka albo niemowlęcia objawia się:

  • napadowym uczuciem niepokoju,
  • silnym płaczem,
  • krzykiem,
  • podkurczaniem nóżek,
  • wzdęciem brzucha,
  • zaciskaniem piąstek,
  • prężeniem całego ciała,
  • zaczerwienianiem twarzy,
  • grymasem na twarzy.

Dziecko z kolką trudno jest uspokoić, a takie objawy najczęściej pojawiają się po południu lub wieczorem i mogą trwać do kilku godzin, a mogą ustąpić po wypróżnieniu albo po oddaniu dużej ilości gazów.

Sposoby radzenia sobie z kolką jelitową

Kolka to problem samoograniczający się, która ustępuje bez leczenia, ale czasami ból jest tak silny, że szuka się jakiś sprawdzonych sposobów, aby poradzić sobie z kolką.

Sposoby pomagające zwalczyć kolkę jelitową:

  • położenie się w pozycji podkurczonymi nogami albo na brzuchu;
  • zdjęcie paska i rozluźnienie ubrania;
  • zwalczenie zaparcia;
  • stosowanie leków rozkurczowych;
  • ciepła kąpiel, ponieważ działa rozkurczowo na ściany jelit;
  • masaż brzucha, a należy go wykonywać okrężnymi ruchami albo masaż pleców;
  • na brzuchu można położyć kompres rozgrzewający, np. ręcznik zmoczony w ciepłej wodzie;
  • picie naparu ziołowego, np. z rumianku, mięty, kopru włoskiego albo melisy;
  • stosowanie preparatów, które zawierają trimebutynę, ponieważ usprawnia ona perystaltykę przewodu pokarmowego, a także reguluje napięcie ścian jelit;
  • stosowanie leku, który zawiera symetykon, a ma on działanie przeciwwzdęciowe.

Jak zapobiegać kolce jelitowej?

Aby zapobiec kolce jelitowej, ważne jest:

  • przestrzeganie zdrowej i zbilansowanej diety, a to oznacza, że trzeba unikać ciężkostrawnych, smażonych, tłustych i wzdymających potraw, np. cebula, kapusta, śliwki, rośliny strączkowe, słodycze, napoje gazowane. Ważne jest stosowanie ziół i przypraw usprawniających trawienie, np. mięta, imbir i należy również pić napary ziołowe, np. z kopru włoskiego, mięty czy rumianku;
  • jedzenie regularnie małych posiłków, ale częściej;
  • popijanie posiłku dopiero po jego zakończeniu;
  • należy jeść bez pośpiechu, rozmawiania, ale też istotne jest dokładne przeżuwanie pokarmu;
  • jeśli się skończy jeść, to trzeba trochę odpocząć przed intensywnym wysiłkiem fizycznym;
  • prowadzenie aktywnego trybu życia;
  • zapobieganie zaparciom, np. poprzez wypijanie dużej ilości płynów;
  • stosowanie probiotyków oraz prebiotyków;
  • jeśli ma się problem z alergią albo nietolerancją pokarmową, należy wyeliminować z diety te produkty, które nas uczulają;
  • gdy jest to nietolerancja laktozy, to należy stosować preparaty zawierające laktazę, czyli enzym trawiący laktozę;
  • ważne znaczenie ma również leczenie choroby, która powoduje napady kolki jelitowej, np. refluksu żołądkowo – jelitowego.

Natomiast u noworodków i niemowląt zaleca się dodatkowo: 

  • karmienie dziecka w odpowiedniej pozycji, a najlepiej w pionowej, ale też powoli, w spokoju, bez rozpraszających bodźców i też bez przekarmiania;
  • noszenie dziecka po posiłku w pozycji pionowej do momentu, aż dziecku się odbije;
  • ważne jest też ustawienie butelki podczas karmienia, a to oznacza, że smoczek cały czas musi być wypełniony jedzeniem, aby dziecko nie łykało powietrza
  • mama, która karmi piersią, powinna przestrzegać odpowiedniej diety czyli unikać potraw wzdymających, ciężkostrawnych, pikantnych oraz produktów, które mogłyby uczulić dziecko;
  • może zastosować specjalne butelki i smoczki antykolkowe, które nie dopuszczają do połkania przez dziecko powietrza.